در چند ثانیه، چه چیزی میتواند جریان حیاتی خون به قلب را بازگرداند و جان یک بیمار را نجات دهد؟ آنژیوپلاستی عروق کرونر پاسخی است که پزشکی مدرن طی دهههای اخیر برای مقابله با انسداد شریانهای قلبی ارائه داده است. این روش کمتهاجمی توانسته با اتکا به پیشرفتهای فناوری، میزان مرگومیر ناشی از بیماریهای قلبی را بهطور چشمگیری کاهش دهد؛ بهعنوان نمونه، آمارها نشان میدهند که انجام موفقیتآمیز آنژیوپلاستی میتواند خطر حمله قلبی مجدد را تا حدود ۳۰ درصد کمتر کند.
آیا آنژیوپلاستی برای همه افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر مناسب است؟
خیر، آنژیوپلاستی یک روش مناسب برای همه مبتلایان به بیماری عروق کرونر نیست. هرچند این روش برای بسیاری از بیماران نتایج خوبی به همراه دارد، اما انتخاب آن کاملاً به ویژگیهای فردی بیمار و پیچیدگی بیماری بستگی دارد.
در ادامه، مهمترین عواملی که میتوانند باعث شوند آنژیوپلاستی گزینه مطلوبی نباشد، آورده شدهاند:
1) محل و شدت گرفتگی رگها
اگر انسداد در رگهای بسیار باریک، چند رگ مختلف، یا بخشهایی با گرفتگی پیچیده و کلسیفیهشده باشد، احتمال موفقیت آنژیوپلاستی کاهش مییابد. در چنین شرایطی معمولاً جراحی بایپس انتخاب مناسبتری است.
2) وضعیت سلامت عمومی بیمار
برخی بیماریها میتوانند خطر انجام آنژیوپلاستی را بالا ببرند، مانند:
-
نارسایی شدید کلیه
-
اختلالات شدید انعقادی
-
مشکلاتی که ریسک خونریزی را بالا میبرند
در این موارد پزشک ممکن است از انجام آنژیوپلاستی خودداری کند.
3) آناتومی عروق کرونر
ساختار و شکل رگها در همه افراد یکسان نیست.
گاهی مسیر رگها، زاویهها یا انشعابات به گونهای است که قرار دادن کاتتر یا استنت را دشوار یا حتی غیرممکن میکند.
4) ترجیح و شرایط بیمار
در شرایطی که بیمار میتواند بین چند روش انتخاب کند، گاهی خود بیمار با توجه به توضیحات پزشک، جراحی بایپس را ترجیح میدهد یا برعکس. دیدگاه و خواسته بیمار نیز در تصمیمگیری نهایی دخالت دارد.
چگونه خودمان رو برای آنژیوپلاستی عروق کرونر آماده کنیم؟
| مرحله / مورد | توضیحات |
|---|---|
| ۱. ارزیابی پزشکی قبل از عمل | انجام آزمایش خون، نوار قلب، اکو یا تستهای اضافی طبق نظر پزشک |
| ۲. اطلاعرسانی درباره داروها | پزشک را از تمام داروهایی که مصرف میکنید (بهویژه رقیقکنندههای خون) مطلع کنید |
| ۳. توقف برخی داروها | معمولاً داروهایی مانند وارفارین یا متفورمین طبق دستور پزشک باید چند روز قبل قطع شوند |
| ۴. ناشتا بودن | اغلب بیماران باید ۴–۶ ساعت قبل از آنژیوپلاستی ناشتا باشند |
| ۵. نوشیدن آب کافی (در صورت اجازه پزشک) | برای جلوگیری از آسیب کلیوی ناشی از ماده حاجب توصیه میشود، مگر اینکه پزشک منع کرده باشد |
| ۶. حمام کردن شب قبل | برای کاهش احتمال عفونت در ناحیه ورود کاتتر |
| ۷. اصلاح و تمیز کردن ناحیه ورود کاتتر | معمولاً در بیمارستان توسط تیم درمان انجام میشود (مچ دست یا کشاله ران) |
| ۸. برداشتن وسایل فلزی | زیورآلات، ساعت و اشیای فلزی باید قبل از ورود به اتاق آنژیو برداشته شود |
| ۹. آوردن مدارک پزشکی | شامل آزمایشها، داروهای مصرفی و سابقه بیماریها |
| ۱۰. همراه داشتن یک نفر | برای کمک بعد از عمل و بازگشت به منزل، زیرا رانندگی بعد از آن توصیه نمیشود |
| ۱۱. آمادگی روحی و ذهنی | پرسیدن سؤالها از پزشک، آگاهی از مراحل، کاهش استرس و نگرانی |
| ۱۲. پوشیدن لباس راحت | برای ورود سریع به اتاق عمل و راحتی پس از پایان کار |
مدت زمان بهبودی پس از آنژیوپلاستی چقدر است؟
بهبودی پس از آنژیوپلاستی معمولاً سریع است و بیشتر بیماران طی یک تا دو روز از بیمارستان مرخص میشوند. بیشتر افراد میتوانند ظرف چند روز فعالیتهای روزمره خود را از سر بگیرند و معمولاً طی یک هفته قادر به رانندگی هستند. البته بازگشت به فعالیتهای سنگین یا ورزش به ۲ تا ۴ هفته زمان نیاز دارد. مقدار دقیق زمان بهبودی به شرایط قلبی بیمار، تعداد رگهای درمانشده، محل ورود کاتتر و وجود بیماریهای زمینهای بستگی دارد. بهطور کلی، با رعایت داروهای تجویز شده و مراقبت از محل کاتتر، اکثر بیماران طی چند هفته به وضعیت پایدار و عادی برمیگردند.
آنژیوپلاستی عروق کرونر بهعنوان یک روش کمتهاجمی و مؤثر در درمان انسداد رگهای قلبی، نقش حیاتی در بهبود جریان خون و کاهش خطر حمله قلبی ایفا میکند. موفقیت این روش تنها به انجام دقیق مراحل آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی محدود نمیشود، بلکه رعایت مراقبتهای بعد از آنژیوگرافی قلب و پیروی از توصیههای فوق تخصص قلب مشهد، مصرف داروهای تجویزی و تغییر سبک زندگی برای پیشگیری از انسداد مجدد رگها، نقشی اساسی در حفظ سلامت قلب و طول عمر بیماران دارد. علاوه بر این، اطلاع از هزینه آنژیوگرافی قلب برای برنامهریزی درمانی و تصمیمگیریهای مالی بیماران اهمیت دارد. ترکیب تشخیص دقیق، درمان بهموقع، پیگیری صحیح و مدیریت هزینهها، کلید دستیابی به بهترین نتایج درمانی در بیماران با بیماری عروق کرونر است.
